مدرسه ایران

در جستجوی مدرسه‌ی ایرانی

۱۰ مطلب در دی ۱۳۹۸ ثبت شده است

از اثربخشی فعالیت‌های فرهنگی و تربیتی ارزیابی نداریم

در «مدرسه ایران» عنوان شد: نظام آموزشی کشور ما، دانش محور و حافظه محور است نه تربیت محور/ هویت دانش آموزان و تربیت در فضاهای عینی شکل می گیرد نه در فضای ذهنی و کلاس درس
*
یازدهمین برنامه از فصل اول «مدرسه ایران» (سه شنبه ۲۴ دی ۹۸) از شبکه چهار سیما با موضوع «نقش مربیان پرورشی و نهادهای همکار آنان در تربیت حماسی و انقلابی دانش‌آموزان» روی آنتن رفت. در این برنامه، حمید اسکندری مجری و تهیه کننده برنامه پرسش‌هایی همچون «نقش معاونت پرورشی و تربیتی در راستای تربیت حماسی دانش آموزان چیست؟ و چرا نکات زیبایی که در سند تحول به آن اشاره شده است، تحقق پیدا نمی کند؟ و آیا یک برنامه مدون و مکتوب ملی پرورشی داریم و نهاد خانواده چه جایگاهی در این برنامه دارد؟» را با دکتر علیرضا کاظمی، معاون پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش در میان گذاشت.

دکتر علیرضا کاظمی، معاون پرورشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش در ابتدای این برنامه گفت: «مهم ترین برنامه آموزش و پرورش در سند تحول بنیادین، تربیت است و امروز تربیت گمشده نظام آموزش و پرورش است. نظام آموزشی کشور ما، دانش محور و حافظه محور است و دلیل آن، این است که انتهای آن به کنکوری ختم می شود که تمام فعل و انفعالات را از دوره ابتدائی از اختیار نظام آموزش و پرورش خارج می کند. در این بیت، مجموعه هایی ورود پیدا می کنند و فعالیت های غیرمرتبط با فضای تعلیم و تربیت را شکل می دهند. اگر قرار باشد، تربیت محقق شود، ما رویکردهای مختلفی داریم. رویکردی که با سرعت می تواند ما را به نتیجه برساند، رویکرد کنش آموزی و نقش پذیری دانش آموزان در فعالیت هایی است که این فعالیت ها، مهارت های دانش آموزان را در بخش های مختلف شکل می دهد. ما در تعلیم و تربیت به دنبال این هستیم که یک رفتارِ مطلوب پایدار که در سند تحول بنیادین به آن اشاره شده  است، شکل گیری هویت است. وظیفه ما تکوین و تعالی هویت دانش آموزان است.»

کاظمی، مدیرکل سابق آموزش و پرورش خراسان رضوی گفت: «در فضای مدرسه برای اینکه بتوانیم تربیت را تحقق ببخشیم، باید به این نکته توجه کنیم که راهبرد کلان سند تحول بنیادین، تربیت تمام ساحتی است. برای اینکه تربیت محقق شود باید چه کار کنیم؟ باید زمینه فعالیت های گروهی، نقش پذیری و تمرین سازی دانش آموزان را در رابطه با آموزش هایی که فرا می گیرند، فراهم کنیم. الآن در کلاس ها، این محقق نیست. طبیعتاً می آئیم به تشکل های دانش آموزی می رسیم. الآن تمام نظام های تعلیم و تربیت دنیا، از این ظرفیت تشکل های دانش آموزی و فعالیت های تیمی-گروهی استفاده می کنند تا بتوانند، آن دانش و مهارت هایی که دانش آموز یاد می گیرد را به عمل تبدیل کند و در رفتارهای عینی و واقعی، این ها را نشان دهد. لذا هر چقدر ما، فضای تعلیم و تربیت را به سمت نقش پذیری و کنش آموزی دانش آموزان سوق دهیم، زودتر به نتایج تعلیم و تربیت می رسیم.  الآن در کلاس ها، این امر محقق نمی شود، طبیعتا به تشکل های دانش آموزی می رسیم تا بتوان دانش و مهارت را به عمل تبدیل کنیم و در رفتارهای عینی و واقعی نشان دهند هرچه فضای تعلیم و تربیت را به سمت نقش پذیری و کنش آموزی دانش آموزان ببریم به تربیت تمام ساحتی می رسیم. دانش آموزان دهه 60 در فضای جنگ قرار گرفتند و تربیت حماسی در یک فضای انقلابی و واقعی شکل گرفت و نظام ایران هنوز از ذخایر آن زمان استفاده می کند اکنون تشکل ها این کار را با برنامه های جذاب انجام می دهند.
ما در سازمان دانش اموزی با رویکردهایی که برای تربیت اجتماعی دانش آموزان است برنامه هایی را دنبال می کنیم در کنار تشکل های رسمی که حدود 7 میلیون دانش آموز عضو تشکل ها هستند، تشکل های غیررسمی راه اندازی کردیم و سبدی از نقش پذیری دانش آموزان را به مدرسه ارائه می دهیم که دانش آموز را به مهارت های فردی و اجتماعی برساند.»

وی در پاسخ به این پرسش که عملکرد آموزش و پرورش در این سال ها در راستای اثربخشی تربیت دانش آموزان را به چه شکل ارزیابی می کنید، گفت: «اکنون سند تحول بنیادین یک چشم انداز کاملا آرمانی و فراگیر برای بروندادهای آموزش و پرورش ترسیم کرده است. اگر عملکرد آموزش و پرورش را ترسیم کنیم عملکرد مطلوبی است اما انتظارات ما را فراهم نکرده است و با انتظارات مطلوب هنوز فاصله داریم. زمانی است که انتظارات خود را در یک فضای بسیار آرمانی ترسیم می کنید که فراگیر است و مدینه فاضله ای را برای تعلیم و تربیت ترسیم می کنید این درست است. عملکرد آموزش و پرورش به نسبت توجهی که به آن می شود، نسبتا مطلوب است اما ما با آرمان ها و انتظارات ترسیم شده از نظام تعلیم و تربیت فاصله زیادی داریم و باید سرمایه گذاری های زیادی کنیم و بیش از پیش باید به این وزارتخانه توجه شود تا به اهداف خود برسیم.»

مدیرکل سابق آموزش و پرورش خراسان رضوی و رییس گروه معارف دانشگاه فرهنگیان مشهد در رابطه با ماموریت معاونت پرورشی و فرهنگی  وزارت آموزش و پرورش گفت: «ماموریت اصلی حوزه ما که یادگاران شهیدان رجایی و باهنر است، جلوگیری از ورود مکاتب غربی به اذهان پاک دانش آموزان و توسعه و ترویج ارزش ها و گفتمان انقلاب است. با توجه به نیازهای دانش آموزان به مجموعه فعالیت های ما افزوده شده و شکل گیری این تشکل ها و حوزه مراقبت از آسیب های اجتماعی و توسعه و ترویج فرهنگ اقامه نماز و فعالیت های فرهنگی هنری آن را کامل کرده است.
در زمینه تربیت حماسی، ترویج فرهنگ ایثار و شهادت و گفتمان انقلاب اردوهای راهیان نور را داریم علاوه بر آن امسال برگزاری ۴۰هزار یادواره شهید در ۴۰هزار مدرسه با ۴۰هزار شهید شاخص است که در فضای مدارس با کمک تشکل ها طراحی شده است تا دانش آموز با آموزه های انقلاب آمیخته شود.
 هویت دانش آموزان و تربیت در فضاهای عینی شکل می گیرد نه در فضای ذهنی و کلاس درس لذا فعالیت های پرورشی را مکمل برنامه درسی ملی می دانیم و آنان را ضروری می دانیم.»
 
کاظمی در پایان در پاسخ به اینکه معاونت پروشی و فرهنگی وزارت آموزش و پرورش، در حوزه ارزیابی مجموعه فعالیت های فرهنگی به چه شکل عمل می کند، گفت: «ارزیابی فعالیت های فرهنگی، یکی از چالش های این سنخ فعالیت ها در سطح کشور است. تقریباً نظام ارزیابی ای از اثربخشی فعالیت های فرهنگی و تربیتی در سطح کشور نداریم. لذ ارزیابی های ما بیشتر، معطوف به اهداف کمی و اقدامات است. این نکته، یک چالشی است که در همه دستگاه های و در تمام مباحث فرهنگی کشور وجود دارد.»
*
گفتنی است برنامه مدرسه ایران کاری از گروه اجتماعی شبکه چهار سیماست که به تهیه کنندگی حمید اسکندری و سردبیری حسین غفاری، هر هفته سه‌شنبه‌ها ساعت ۲۱ از این شبکه پخش می‌شود. بازپخش این برنامه صبح چهارشنبه ساعت ۱۰ خواهد بود.

::گزارش برنامه‌ها:: ۲۴ دی ۹۸ ۰ نظر

تربیت حماسی در مدرسه (۲)

یازدهمین قسمت برنامه #مدرسه_ایران در تب و تاب روزهای پرحاشیه‌ی دی‌ماه ۹۸، به نقش مربیان پرورشی و نهادهای همکار آنان در تربیت حماسی و انقلابی دانش‌آموزان می‌پردازد.

در این نوبت، دکتر علیرضا کاظمی، معاون پرورشی و فرهنگی وزیر آموزش و پرورش، مهمان مدرسه ایران است تا برنامه‌های معاونت پرورشی و اقدامات این بخش مهم از نظام تعلیم و تربیت را تشریح کند و به ابهامات موجود درباره‌ی حضور نهادهای موازی معاونت پرورشی در مدارس پاسخ دهد.

برنامه #مدرسه_ایران کاری از گروه اجتماعی شبکه چهار سیما است که سه‌شنبه ۲۴ دی ساعت ۲۱ از این شبکه پخش می‌شود. تکرار این برنامه صبح چهارشنبه ساعت ۱۰ خواهد بود.

@madreseiran_ir
MadreseIRAN.ir

::تبلیغات:: ۲۳ دی ۹۸ ۰ نظر

مدرسه شهید قاسم سلیمانی



تیزر ویژه برنامه مدرسه ایران در روز تشییع سردار قاسم سلیمانی و هم‌رزمانش

::تبلیغات:: ۱۷ دی ۹۸ ۰ نظر

تربیت حماسی در مدرسه

دهمین قسمت برنامه #مدرسه_ایران در حاشیه‌ی وداع پرشکوه با معلم پیشکسوت شجاعت و مقاومت، شهید حاج قاسم سلیمانی، به موضوع نقش نظام تعلیم و تربیت در پرورش حماسی کودکان و نوجوانان می‌پردازد.
این ویژه برنامه که به طور ویژه در مراسم تشییع پیکر مطهر سردار سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی و همرزمان شهیدش در تهران ضبط شده‌است، در جمع معلمان و دانش‌آموزان خوب ایران، به معنایابی کلیدواژه‌ی #انتقام_سخت در محیط مدرسه می‌پردازد.
برنامه #مدرسه_ایران کاری از گروه اجتماعی شبکه چهار سیما است که سه‌شنبه ۱۷ دی ساعت ۲۱ از این شبکه پخش می‌شود. تکرار این برنامه صبح چهارشنبه ساعت ۱۰ خواهد بود.

@madreseiran_ir
MadreseIRAN.ir

::تبلیغات:: ۱۷ دی ۹۸ ۰ نظر

مشاور علمی سازمان پژوهش: سال تحصیلی ۱۲ ماه است

نهمین برنامه از فصل اول «مدرسه ایران» (سه شنبه ۱۰ دی) از شبکه چهار سیما با موضوع "موضوع زمان آموزشی در مدارس ایران" روی آنتن رفت. در این برنامه، حمید اسکندری مجری و آقای محمدرضا حشمتی، معلم و کارشناس تعلیم و تربیت پرسش‌هایی همچون « نحوه اختصاص زمان برای آموزش در مدرسه به چه شکل است؟ و آیا معلمان با توجه به کمبود زمان در راستای به پایان رساندن محتوای کتاب درسی با چالش های مواجه هستند؟و اینکه دلیل فاصله سند تحول بنیادین و سند برنامه درسی ملی تا عمل در رابطه با زمان آموزشی چیست؟» را با دکتر محمود امانی طهرانی، مشاور علمی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی در میان گذاشتند.

دکتر محمود امانی طهرانی، مشاور علمی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی در ابتدای برنامه گفت: "دلیل فاصله سند تا عمل به سه جنبه مختلف برمی گردد. یک جنبه به نوع زمانبندی روزانه مدرسه بر می گردد. در سال ۱۳۵۱ زمانی که دوره ابتدائی را می گدراندم و  به مدرسه می رفتم، مدرسه ما از ۸ تا ۱۲ و ۱۴ تا ۱۶ باز بود. ۴ ساعت صبح به مدرسه می رفتیم، به خانه بر می گشتیم و بعد از آن نیز ساعت ۱۴ تا ۱۶ کلاس می رفتیم و روزهای پنج شنبه مدرسه تا ساعت ۱۲ ظهر باز بود. در این سیستم ۳۴ ساعت، زمان مفید آموزشی داشتیم. در آن سال ها،  به تدریج مدرسه ها در نقاطی از تهران و نقاط دیگری از کشور دچار تراکم شدند و فزونی جمعیت از سرعت مدرسه سازی جلوتر افتاد. مدرسه ها به مدرسه های دو شیفت تبدیل شدند. مدرسه های دو شیفت برنامه فشرده ای داشتند و یکسره باز بودند و این مسئله، یک مسئله تاریخی است که پس از انقلاب تبدیل به یک فرمول فراگیر شد و عمده مدارس ما را فرا گرفت. در مدارس که معلمان تک شیفت بودند، رقابتی پیش آمد که می گفتند همکاران ما از ساعت ۷:۳۰ تا ۱۲:۳۰ به مدرسه می روند. ما چرا باید تمام روز بیائیم. به همین علت یک نوع یکسانی اتفاق افتاد و کم کم ساعت کار معلمی تعریف آن به این شکل شد که از صبح تا ظهر و از ظهر تا عصر هست. وقتی که سیاستگذاران یک زمینه هائی را در جامعه تغییر می دهند، بازگشت به آن زمینه ها بسیار دشوار است. زمینه دوم در رابطه با زمان آموزشی اسن است که ما در سال های ابتدائی دهه نود، با تعطیلی پنج شنبه مواجه شدیم. با تعطیلی روزهای پنج شنبه، در روی کاغذ یک ساعت بر روزهای عادی مدرسه افزودیم اما یک روز چهار ساعتِ را از مدرسه ها گرفتیم. مسئله سوم، به مسئله حجم باز می گردد و مسئله تناسب بین زمان واقعی یادگیری و حجم کتاب های درسی است. اتفاق هایی همچون تعطیلی مدارس به علت آلودگی هوا و ...اگر همراه با مکانیزم های ترمیم کننده و خود ترمیم کننده نباشد، دود اصلی آن به چشم بچه ها می رود."

امانی طهرانی، عضو شورای هماهنگی علمی سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی و مدیر کل سابق دفتر تألیف کتاب های درسی گفت: "واقعیت این است که اگرچه عامل زمان همه چیز نیست اما پیش نیاز همه کارهاست. اگر بخواهیم که اتفاق مطلوبی در آموزش و پرورش بیفتد برای موقعیت های یادگیری باید زمان کافی داشته باشیم. ما اگر از ابتدا زمان را از آموزش گرفتیم، زمانی باقی نمی ماند که به طور کیفی و خوب بخواهیم به امر آموزش بپردازیم و به اهداف آموزشی خودمان برسیم. یکی از عواملی که کاهش کیفیت را بوجود می آورد، همین فشردگی زمانی است که در کار ما بسیار مهم است. به نظرم می رسد که ما از ابتدا تکلیف خودمان را با این موضوع باید مشخص کنیم که تصمیم ها را بر مبنای نفع دانش آموزان می گیریم یا بر اساس عوامل دیگری. اگر نفع دانش آموزان است که تصمیم صحیح واضح است که به چه شکل باشد؟ اما اگر عوامل دیگری است ملاک ورود به مسئله را داریم تغییر می دهیم. مکانیزم های ترمیمی برای کاهش روزهای تعطیلی که الآن بروز می کند مثلاً از این جنس است که به این تعداد آلودگی هوا داریم، به این تعداد روز، پنج شنبه ها مدارس را باز کنید. یک مکانیزم ترمیمی است که به آسانی به سمت آن نمی رویم چون از فاکتور رضایت معلمین اطمینان خاطر نداریم؛ یعنی الآن مسئولینی که چنین تصمیمی را باید بگیرند احساس می کنند در چنین موقعیتی نیستند که این تصمیم را بگیرند."
وی در پاسخ به این پرسش که فاکتورهای تصمیم گیری در آموزش و پرورش از کجاها نشأت می گیرد، گفت: "یک موقع هست ما اختیار تنظیم آموزش را به معلم ها و مدرسه می دهیم. میزان کلی آموزش را در اختیار آن ها می گذاریم. یک چارچوب های کلان را می دهیم و آن ها را در مورد میزان زمان و ساعات آموزشی، شروع کار مدرسه، زمان پایان مدرسه، تعداد روزها، حجم کلی و ... به عنوان یک عامل اصلی تصمیم گیری در نظر می گیریم. در این حالت نوع مواجهه معلم با مدرسه و زمان آموزشی فرق می کند. در حال حاضر معتقدم، یکی-دو تا قانون در این رابطه باید تغییر کند. یکی قانون مجلس شورای اسلامی است که آمده شروع سال تحصیلی را ابتدای مهر و پایان آن را خرداد قرار داده است. اینچنین قوانینی تصمیم گیری های از بالا برای محیط هایی است که با شرایط بسیار متفاوتی مواجه هستند. این نوع قانون ها، قانون های خوبی نیست. ما می بینیم در سند تحول بنیادین و با صراحت بیشتر در برنامه درسی ملی آمده و بیان می کند سال تحصیلی ما ۱۲ ماهه است. از اول مهر شروع می شود و تا آخر شهریور ادامه دارد. ما نیاز به کارهایی داریم که بین مدرسه و کلاس تمایز ایجاد کند. آنچه مدرسه را از کلاس متمایز می کند، برنامه هایی است که در مدرسه اجرا می شود. صحبگاه، زنگ های تفریح، مسابقه های ورزشی، کارهای فوق برنامه، سرود، نماز، نمایش و ... خیلی از کارهایی است که به مدرسه معنامی دهد. کلاس، بخشی از یک مدرسه است و برای اینکه مدرسه زنده باشد باید دست مدرسه باز باشد. در سند تحول بنیادین گفته می شود که به سمت معلم تمام وقت، مدرسه مؤثر، مدرسه ای که وقت فراوانی را بچه ها به عنوان زیست گاه می گذرانند باید حرکت کنیم. مدرسه به عنوان زیستگاه؛ یعنی مکانی که دوستش دارم و با علاقه به آنجا می روم. خیلی از کارهایی که آنجا می کنم، انتخابی خودم هست و این زمینه ها ما را رشد می دهد. این نیازمند این است که مدیر مدرسه، شورای مدرسه، والدین و معلمین بتوانند برای این موضوع ها تصمیم بگیرند، برنامه بریزند، سازمان دهی کنند و حتی بودجه و مشوق هایی برای آن در نظر بگیرند.متأسفانه با برخی از تصمیم های سیاستگذاران این نوع کارها و فعالیت ها را به شدت محدود می کنیم."
مؤلف کتابهای درسی علوم تجربی وزارت آموزش و پرورش در رابطه با کارنامه عملی آموزش و پرورش در چهل سال اخیر و عملیاتی شدن سند تخول بنیادین گفت: "شما اگر بیائید کارنامه عمل ما را در جهل سال اخیر در خیلی از زمینه ها در کشور بررسی کنید، عملکردی که ما داشتیم عملکرد بسیار قابل دفاعی است. مثلاً حوزه تأمین انرژی، حوزه برق، واکسیناسیون اطفال، حوزه نوآوری ها و به روز بودن دانش درمان و جراحی ها، حوزه راه سازی، سدسازی،  توسعه آموزش عالی، دانش های خاص مثل نانو، علوم سلولی، مولکولی و ... پیشرفت ها خیلی خوب بوده است. اما می خواهم بگویم اتفاقاً در بین این ها همیشه می بینیم که آموزش و پرورش را اگر بخواهیم در بین بقیه مقایسه کنیم، کارنامه عمل ما در حوزه آموزش و پرورش، به آن اندازه ای که اهمیت این موضوع هست، درخشان نیست. آن روزی سند تحول عملیاتی می شود که آموزش و پرورش و به طور خاص می گویم مدرسه اولویت اول ملت ایران نه اولویت اول ملی ایران بشود. یعنی در هر منطقه ای بهترین ساختمان، مدرسه باشد. ما دائم در فکر و اندیشه باشیم که بهترین جائی که در زمستان گرم است و در تابستان، خنک است، محیط آن زیباست، مدرسه است. آن روزی سند اجرا می شود که دانش آموز ما که وارد مدرسه می شود با رغبت تمام از سرویس بهداشتی مدرسه استفاده کند نه اینکه سرویس بهداشتی، کثیف، نامناسب و تاریک باشد. این ها ملاک های عینی است. چون آموزش و پرورش اولویت ملت نیست، اولویت اول دولت هم نیست؛ یعنی دولت خود را موظف به این نمی داند که بهترین محیط را به مدرسه اختصاص دهد و بهترین آدم های خود را به سمت معلمی سوق دهد. شما دقت کنید در این سال های متمادی چند نفر از رتبه های یک تا ده هزار را به سمت آموزش و پرورش سوق دادیم. چه انتظاری داریم! چقدر از بودجه ناخالص ملی خودمان را برای تربیت دانش آموزان اختصاص دادیم. چون در بدنه آموزش و پرورش هزینه نمی کنیم، آن وقت در سرشاخه برای نگه داری زندانی سالیانه 24 میلیون تومان هزینه می کنیم. سند تحول بنیادین آموزش و پرورش و برنامه درسی ملی به خودی خود یک نقطه امیدبخش است. به خاطر اینکه برای همه شرائط وضعیت های مطلوب نسبی را ترسیم می کند. اگر همین سند را نداشتیم در خیلی جاها دچار ابهام ها، تشویش ها و سردرگمی های فراوان بودیم. این اسناد، ذهن ها را منظم می کند. زیرنظام ها را می چیند، نوع کارها را بیان می کند و هر کسی تلاش می کند به این چارچوب ها نزدیک شود. تحقق تام این سند به این است که تمام عواملی که باید پشتیبانی کنند به میدان بیایند. این سند فقط برای آموزش و پرورش نیست.  بسیاری از مخاطبین آن بیرون از آموزش و پرورش هستند و باید ایفای نقش بکنند و تا کنون ایفای نقش خود را عملیاتی نکردند. "
امانی طهرانی در پایان در پاسخ به اینکه کار مدرسه چیست و چه مدرسه ای مطلوب است، گفت: "کار مدرسه، بهبود آماری همه شاخص های جامعه است. چون این بهبود آماری را درک نکردیم و به این جمله ایمان نیاوردیم که بهبود آماری تمامی شاخص های جامعه از مدرسه عبور می کند، به مدرسه اهمیت نمی دهیم. مدرسه ای می خواهیم نه به گونه ای که الآن داریم. مدرسه ای که زمان آن و روزهای آن طولانی و پرشمار است. تابستان هم فعال است و بچه ها می آیند و کادری را در مدرسه گذاشته ایم که راضی هستند. با دل و جان کار می کنند و برای دانش آموزان وقت می گذارند. دلسوز هستند و فکر خودشان را به کار می اندازند. اگر همچنین توصیفی از مدرسه کنیم این ملت باید بسیج شود و برای بچه هایش دل بسوزاند." 

همچنین آقای محمدرضا حشمتی، کارشناس تعلیم و تربیت در میز گفت و گوی برنامه "مدرسه ایران" گفت: "آنچه در اسناد تحولی داریم با آنچه در کفِ کلاس داریم، فاصله خیلی زیادی دارد. در حقیقت در بند 2-13 برنامه درسی ملی زمان تعلیم و تربیت را اعلام می کند و اعلام می کند در تمام پایه هابر اساس برنامه ای که داریم، چقدر باید به زمان آموزشی اختصاص بدهیم. اما وقتی وارد محیط عمل می شویم این اتفاق نمی افتد. به عنوان مثال عرض کنم اگر برای دوره ابتدائی بخواهیم در نظر بگیریم گفته شده کل پایه هایاول، دوم و سوم، ۴۵ دقیقه و چهارم و پنجم ۵۰ دقیقه. اما وقتی به مدرسه می رویم مسئله به شکل دیگری در حال اتفاق افتادن است. این ۵۰ دقیقه به هم دوخته می شود و ۹۰ دقیقه می شود. اگر یک حساب سرانگشتی کنیم در اینجا ۲۰ درصد زمان آموزشی را داریم از دست می دهیم. سیاستگذاری سیاستگذاران، روش های یادگیری را اغییر می دهد. فشرده شدن تقویم آموزشی، تهدیدهای متعددی را برای نظام آموزشی دارد. الآن به منِ معلم توصیه می شود که شما دانش آموز محور جلو برو و به شکلی جلو برو که بچه ها درگیر باشند و فعالیت کنند. از طرف دیگر، مشکل آلودگی باعث شده است که معلم ۳۰ درصد زمانش را از دست بدهد و این انعطاف در برنامه وجود ندارد."
حشمتی، سردبیر سابق مجله رشد معلم  در ادامه با اشاره به اهمیت جایگاه معلم در آموزش و پرورش  و ساختار نامناسب مدارس، عنوان کرد: "بهترین افرادی که در آموزش و پرورش خدمت خاضعانه و خالصانه می کنند، معلم ها هستند که در شرایط فعلی کار می کنند و در عین حال خودشان مدام دارند خودشان را به روز می کنند و یاد می گیرند. آموزش های ضمن خدمت آموزش و پرورش مشکلات خاص خودش را دارد و همچین شاهد ظلم رسانه به معلم ها و این قشر زحمت کش هستیم. ظلم رسانه ای به معلم ها با تمرکز و دامن زدن به بحث معیشت صورت می گیرد. صدا و سیما همیشه وضعیت معیشت معلم ها را تیتر اول خبری خود می آورد در عین حال که نوآوری های معلم های ما بسیار زیاد است و آموزش و پرورش از آن غفلت می کند. همچنین در مدارس خود نیز ساختارهای نامطلوبی را داریم. متأسفانه برخی وقت ها ساختار مانع رفتارهای معلم ها می شود. به نظرم با توجه به این شرایطی که وجود دارد در برنامه ای که نوشته شده، یک معادله ای داریم، معائله محتوا-زمان و یک معادله دیگری داریم، معادله کیفیت-ارائه و الآن با توجه به زمان های آموزشی که در نظر گرفته شده و سیستم متمرکزی که هست، ما این معادله ها را به چه شکل می توانیم حل کنیم و این یک سؤال اساسی است. از آن طرف به عنوان معلم احساس گناه و عذاب وجدان نداشته باشیم که ای کاش این کارها را برای دانش آموزان می کردم و نکردم. به نظرم نگاه متمرکز در زمان آموزشی یکی از موانع معلم ها و مدارس هست و در سند برنامه درسی نیز یکسان دیده شده است. همچنین در راستای اصلاح زمان آموزشی بر روی سند برنامه درسی نیز می توانیم بازاندیشی داشته باشیم و روی آن تأمل کنیم."
این معلم پیشکسوت در پایان برنامه گفت: "چشم انداز مطلوبی که ما برای آموزش و پرورش و مدارس خود دیده ایم با وضع موجودمان فرق دارد. متأسفانه وضع موجود، مدرسه مطلوبمان را نشان نمی دهد. از زمانی که سند تحول بنیادین تصویب شده، پیوسته مدرسه ای زیبا و مطلوب را تصویر می کنیم و یک مدینه فاضله ای می سازیم که این اتفاق و آن اتفاق باید بیفتد و در عمل به مطلوب خود نرسیده ایم. به نظرم شتاب زدگی ما در اجرای سند بدون توجه به زیرساخت های آن، مشکل اصلی است و این شویه عمل، ره به جایی نمی برد. نگاه فرا وزارتخانه ای به مدرسه وجود ندارد و مدرسه ای که اولویت اول ملت باشد در این سازکار تحقق پیدا نمی کند."

گفتنی است برنامه مدرسه ایران کاری از گروه اجتماعی شبکه چهار سیماست که به تهیه کنندگی حمید اسکندری و سردبیری حسین غفاری، هر هفته سه‌شنبه‌ها ساعت ۲۱ از این شبکه پخش می‌شود. بازپخش این برنامه صبح چهارشنبه ساعت ۱۰ خواهد بود.

::گزارش برنامه‌ها:: ۱۰ دی ۹۸ ۰ نظر

زمانی برای آموزش؛ به بهانه‌ی تعطیلی‌های دامنه‌دار مدرسه‌های ایران

نهمین قسمت برنامه #مدرسه_ایران، با حضور مشاور علمی سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، به «موضوع زمان آموزشی در مدارس ایران» می‌پردازد.

در این برنامه که سه‌شنبه ۱۰ دی‌ماه ۹۸ ساعت ۲۱ از شبکه چهار سیما پخش خواهد شد، آقای «دکتر محمود امانی طهرانی»، مشاور علمی سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی و  مدیرکل سابق تألیف کتب درسی و آقای «محمدرضا حشمتی» معلم و پژوهشگر تعلیم و تربیت، به گفتگو درباره «نحوه‌ی اختصاص زمان برای آموزش در مدرسه» و همچنین «چالش‌های معلمان در به پایان رساندن تدریس محتوای کتاب درسی» می‌پردازند. همچنین در این گفتگو راهکارهای شناورسازی زمان آموزش با توجه به اقلیم، نیازها و توانمندی‌های مدارس بررسی خواهد شد.
طبق قانون مصوب شورای عالی آموزش‌وپرورش، دانش‌آموزان و معلمان موظفند در سال ۱۸۵ روز را سر کلاس درس باشند. در حالی که به نظر می‌رسد امسال ۱۵ تا ۲۰ درصد کمتر از این مقدار به مدرسه خواهند رفت.
برنامه #مدرسه_ایران کاری از گروه اجتماعی شبکه چهار سیما است که هر سه‌شنبه ساعت ۲۱ از این شبکه پخش می‌شود.

@madreseiran_ir
MadreseIRAN.ir

::تبلیغات:: ۰۹ دی ۹۸ ۰ نظر

بازتاب خبری قسمت هشتم مدرسه ایران در سایت سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی

http://oerp.ir/news/10618

::بازتاب خبری:: ۰۸ دی ۹۸ ۰ نظر

اگر برنامۀ درسی پژوهش‌محور باشد، دانش‌آموز در امر پژوهش توانمند می‌شود

هشتمین برنامه از فصل اول «مدرسه ایران»، ۳دی۱۳۹۸، از شبکه چهار سیما با موضوع «جایگاه پژوهش در مدرسه» روی آنتن رفت. در این برنامه، حمید اسکندری مجری و دکتر سارا سلیمی نمین، مدیر مدرسه و طراح آموزشی، پرسش‌هایی همچون «نقش پژوهش در برنامه آموزشی دانش‌آموزان به چه شکل است؟ و آیا سرانه پژوهشی مستقلی در آموزش‌وپرورش به توانمندسازی دانش‌آموزان در امر پژوهش اختصاص داده می‌شود ؟ و اینکه موانع اثربخشی پژوهش‌های دانش‌آموزی در پیشبرد اهداف برنامه درسی چیست؟» را با حجت‌الاسلام دکتر علی ذوعلم، معاون وزیر و رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی در میان گذاشتند.

حجت‌الاسلام دکتر علی ذوعلم، رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش‌وپرورش در ابتدای این برنامه گفت: «اینکه امروز پژوهش را در آموزش و پرورش اصل قرار می دهیم و بدیهی فرض می‌شود، یک پیشرفت است. سی سال پیش بدین شکل فکر نمی‌کردیم. یکی از علائم بلوغ تعلیم و تربیت ما این است که به این نقطه رسیده است. در دهه اخیر به برکت اسناد تحولی آموزش و پرورش و به ویژه سند برنامه درسی ملی که بحث تفکر و تعقل را در کانون اهداف تربیتی خود قرار داده است، به این نقطه رسیده‌ایم. قطعاً اندیشیدن و تعقل بدون پژوهش و روحیه پژوهشی، کشف واقع و نقد آنچه وجود دارد و ابداع و خلاقیت در مورد پیدا کردن ابزارهای تازه برای تسهیل زندگی مقدور نیست.

پژوهش دانش‌آموزی مقوله‌ای متفاوت از پژوهش آکادمیک است. پژوهش دانش‌آموزی به این معناست که دانش‌آموز ما به یک نگرش، خلاقیت و توانمندی‌ای برسد که بتواند مسائل پیرامونی خودش را به درستی تجزیه و تحلیل کند و پرسش‌های خودش را خوب ارائه کند. برای پیدا کردن پاسخ‌های پرسش‌های خود تلاش فکری داشته باشد. به یک سامان‌دهی ذهنی برسد که تلاش فکری او هدفمند، مستمر و معتبر باشد. در واقع این‌ها از یک علامت سؤالی در ذهن دانش آموز پیدا می‌شود که فطرتاً در همه است که چرا؟ این چیست؟ چگونه؟ اگر ما بتوانیم در نظام آموزشی به همین سؤالات بها بدهیم و اساساً فرآیند یاددهی-یادگیری را بر اساس این پژوهش‌ها مبتنی کنیم به یک وضع مناسبی رسیده‌ایم.»

ذوعلم، معاون وزیر آموزش‌وپرورش گفت: «قطعاً فرآیندهای تعاملی و اسناد تحولی در حرکت‌های یک نهاد گسترده‌ای به مانند آموزش و پرورش تأثیر دارد. مطالبات جامعه و انتظارات دانش‌آوزان در امر پژوهش بسیار مهم است. اسناد تحولی این را نشان می‌دهد که آموزش و پرورش بنا دارد به تفکرمحوری و پژوهش‌محوری بپردازد. این رویکرد زمانی جامه عمل می‌پوشد که به مطالبه جامعه تبدیل شود. در این راستا کمک و تعامل جامعه نقش محوری دارد. این تصور که تعلیم و تربیت فقط بر عهده دستگاه دولتی به نام آموزش و پرورش است، تصور درستی نیست. باید به نهادها، ساختارها و سازمان‌های مختلف و خانواده‌ها یادآوری کنیم که تربیت نسل آینده وظیفه همه است و این امر تعاملی است. در امر پژوهش، دانش‌آموزان از مسئولان جلوتر، با نشاط‌تر و امیدوارتر هستند و فعالیت‌های جدی در راستای امر پژوهش انجام می‌دهند. آموزش‌وپرورش به اصالت و محوربودن امر پژوهش رسیده است اما چقدر توانستیم تمهیدات و زیرساخت‌ها را برای آن فراهم کنیم، قطعاً در نقطه بسیار خوبی نیستیم.»

وی در پاسخ به این پرسش که سرانه پژوهش دانش‌آموزان چقدر است و چقدر از این سرانه به صورت مستقیم برای دانش‌آموزان هزینه می‌شود؟ گفت: «اگر بگویم صفر اشکالی ندارد. ردیفی به عنوان کمک به پژوهش دانش‌آموزی که سرانه شده باشد، نداریم. البته بودجه‌هایی در استان ها وجود دارد. اما به نظرم مهم‌ترین مسئله ما در امر پژوهش دانش‌آموزی اعتبار بودجه آن نیست. چرا؟ به خاطر آنکه دانش‌آموز به آن چندان نیاز ندارد. اگر برنامه درسی و کتا‌ب‌های دانش‌آموز پژوهش محور باشد، خودبه‌خود دانش‌آموز در امر پژوهش توانمند می‌شود.

در سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی برای خودمان وظایفی قائل و طرح‌ریزی‌هایی برای توانمندسازی معلمان در استان‌ها در این راستا داریم. همه حلقه‌های آموزش و پرورش در راستای توانمندسازی امر پژوهش دانش‌آموزی نقش دارند. برای رسیدن به عمل به مدلسازی جدیدی در آموزش و پرورش نیاز داریم. یکی از بحث‌های ما این است که فرآیند جامعی که سطوح سه‌گانه پژوهش را به هم متصل کند وجود ندارد. و اینکه پژوهش را از سطح ستاد آموزش و پرورش تا استان، منطقه، مدرسه و دانش آموز تسری و جریان بدهد، وجود ندارد. مهم نیست که کدام مسئول و کدام معاونین عهده‌دار چه بخشی هستند. مهم این است که این‌ها بتوانند با هم ارتباط داشته باشند؟

امروز خوشبختانه در معاونت ابتدائی و متوسطه آموزش‌وپرورش این نگاه کاملاً جریان دارد و با سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی درسی از لحاظ گفتمانی و جهت‌گیری تعامل دارند ولی هنوز آن الگوی مفهومی که بتواند تنقیح و تعریف کند و سطوح مختلف را مشخص کند به آن نرسیده‌ایم. آنچه تا الآن به آن رسیده‌ایم، سه سطح متفاوت در پژوهش است. همچنین رسالت ما این است که در زمینه کارآمد شدن مدرسه کار پژوهشی انجام بدهیم. مجموعه پژوهش‌های ستادی و پژوهش‌های مدرسه‌ای، دو مقدمه است برای رسیدن به سطح سوم پژوهش. تربیت دانش‌آموز پژوهش‌محور که تفکر پژوهشی و توان پژوهشی متناسب با خودش داشته باشد نتیجه دو  مقدمه اول است.»

عضو هیئت‌علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در رابطه با جایگاه اسناد تحولی در آموزش‌وپرورش گفت: «آموزش‌وپرورش رسمی و عمومی یک مجموعه پهن پیکر و گسترده است. همه باید با هم بخواهیم تا تغییر و تحول در آموزش و پرورش صورت بگیرد. به جد معتقدم که باید به دنبال نقشه پژوهشی کشور باشیم. در حرکت‌هایمان نباید با شتاب برخورد کنیم اگر با سرعت کمتری برویم که به نهادینه‌شدن اندیشه بینجامد، خیلی بهتر است از کارهای کلیشه‌ای با گزارش‌های آماری. در مناطق، مدارس و خانواده‌های ما کارهای خوبی در رابطه با  امر پژوهش انجام شده است ولی کافی نیست. ما به سندهای تحولی نیاز داریم. اگر سندها نباشد، تکیه‌گاه نداریم. امروز خوشبختانه همه در آموزش و پرورش می گویند سند تحول داریم. این امر دستاورد خیلی با اهمیتی است. اگر فکر و نظریه ای مفید باشد، آورده زیادی برای ما دارد ولی حتماً روزبه‌روز باید زیادتر کار کنیم تا به عمل نزدیک شویم.»

ذوعلم در پایان در پاسخ به اینکه نسبت بدنه حاکمیتی با تغییر و تحول بنیادین چیست، گفت: «به یک تغییر و تحول در سطح کلان نیاز داریم. هنوز مدارس ما با بخشنامه اداره می‌شود. هنوز تعیین ساعت شروع و پایان کلاس درس را به استان و منطقه واگذار نکردیم. یک مدرسه روستائی که تک نوبت است می‌تواند ساعت ۱۰ صبح تا ۳ بعدازظهر تشکیل شود و همه سر وقت می‌توانند به مدرسه برسند. اما مانند یک مدرسه در تهران که ساعت ۷ تا ۸ صبح شروع می‌شود در رابطه با انواع اقلیم‌ها و مدارس برخورد می کنیم و این ها نیاز به تأمل در بدنه حاکمیتی دارد.
در مباحثی که انجام می‌دهیم مباحث ساختاری و اداری را از بحث‌های علمی جدا کنیم. من به عنوان طلبه، کارشناس و معلم سخن بگویم. یک طور دیگر سخن می‌گویم و انتقادهای جدی به سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی که خود مسئول آن هستم می‌توانم داشته باشم ولی وقتی به عنوان معاون وزیر و مسئول سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی هستم، حتماً ملاحظه‌های سیاست‌های کلان که برآیند یک فکر جمعی است را باید داشته باشم. این امر کاملاً معقول و پذیرفته است. آنچه امروز در وزارت آموزش‌وپرورش مطرح است و وزیر آموزش‌وپرورش با تأملات ژرف‌نگرانه‌ای که دارد، تأکید می‌کند این است که کلیشه‌ها را کنار بگذاریم و در آنچه انجام می‌دهیم بازنگری کنیم. به نظرشان باید واقعیت‌های زیرپوستی آموزش و پرورش را بیشتر ببینم. به اعتقاد شخصی‌ام تا وقتی به مدیران خود در سطح استان‌ها اعتماد نکنیم و آن‌ها به مدیران خود در سطح مناطق اعتماد نکنند و آن‌ها نیز به مدارس اعتماد نکنند، تغییر و تحولی اتفاق نمی افتد. تا وقتی که مدیریت آموزش و پرورش دست‌خوش تغییرات و جابه‌جایی‌های سیاسی شود با مشکلات عدیده‌ای مواجه هستیم. امیدوارم همه ایران یک مدرسه حکمت‌بنیان بشود و این حکمت در همه مسئولین، مدیران، کارشناسان، مدارس و دانش‌آموزان جاری و ساری شود.»

همچنین دکتر سارا سلیمی نمین در میز گفت‌وگوی برنامه «مدرسه ایران» گفت: «به سرانجام رساندن بحث جایگاه پژوهش در مدرسه امر پیچیده‌ای ست. یک دیدگاهی در آموزش‎وپرورش است و به ویژه در بیرون از آموزش‌وپرورش است که امر پژوهش را مربوط به سطوح دانشگاهی می‌بینند. در این حال با یک سؤال جدی روبه‌رو هستیم. چرا پژوهش دانش‌آموزی و جایگاه پژوهش دانش‌آموزی به چه شکل است. هر انسانی به دنبال سبک زندگی است و گریزی از این امر ندارد. در سند تحول بنیادین ساحت‌های مختلفی مطرح شده است. ممکن است در هر کدام از این‌ها بخش بینشی و دانشی به دانش‌آموزان داده شده باشد ولی اینکه بیاید در سبک زندگی دانش‌آموزان نقش پیدا کند به پژوهش منجر می‌شود. سبک زندگی پیدا کردن و بهبود بخشیدن مداوم آن با پژوهش ارتباط وثیقی دارد.»

سلیمی نمین، رئیس هیئت‌مدیره مؤسسه مطالعات نوآوری و فناوری ایران در ادامه با اشاره به اهمیت پژوهش دانش‌آموزی، عنوان کرد: «آیا آموزش‌وپرورش مسئولیت امر پژوهش را برای خودش تعریف کرده است و برای جامعه و مردم ایران برنامه دارد و بار اصلی طراحی و نهادینه کردن امر پژوهش در آموزش‌وپرورش است یا به نوعی از طرف جامعه و نهادهای دیگر به آموزش و پرورش تحمیل شده است. آموزش و پرورش چقدر برای تحمل این بار آماده است. یک سؤال مهم این است که سرانه پژوهش دانش‌آموزان چقدر است و چقدر از این سرانه به صورت مستقیم برای دانش‌آموزان هزینه می‌شود؟ و چقدر از آن برای آموزش معلمان و تجهیز و توانمندکردن مدارس استفاده می شود؟»

این طراح آموزشی در پایان برنامه گفت: «معلم‌هایی هستند که خلاقیت و سرعت بالایی در کارهای پژوهشی و رویکردهای پژوهش‌محور دارند و خودشان داوطلبانه وارد فضای آموزشی شده‌اند و یک نقطه نظر دیگر این است که آهسته و با اطمینان حرکت کنیم. سؤال اساسی این است که تصویر پیشرفته از آموزش و پرورش خودمان و نه آنچه که در سطح مدرسه قرار است ارائه شود، داریم؟ گاهی اوقات به این می‌اندیشم که چرا ما چیزی را جایگزین ارزیابی‌های بین‌المللی که با تیمز و پرلز است نکرده‌ایم؟ نگران کیفیت آموزشی و تربیت معلم پژوهنده هستیم و اینکه چرا بچه‌ها نمی‌توانند مسائل واقعی درون شهر و محله‌شان را برای زندگی آینده‌شان حل کنند. چرا ریاضی را بچه‌ها نمی‌توانند به مسائل واقعی شان ارتباط دهند؟ معلم نیز باید بگوید که چرا دانش‌آموز با ریاضی و فیزیک نمی‌تواند مسئله خودش را حل کند. اگر نگران کیفیت آموزشی و پژوهشی هستیم باید از رویکردهای به‌روز استفاده کنیم.»

گفتنی است برنامه مدرسه ایران کاری از گروه اجتماعی شبکه چهار سیماست که به تهیه کنندگی حمید اسکندری و سردبیری حسین غفاری، هر هفته سه‌شنبه‌ها ساعت ۲۱ از این شبکه پخش می‌شود. بازپخش این برنامه صبح چهارشنبه ساعت ۱۰ خواهد بود.

::گزارش برنامه‌ها:: ۰۳ دی ۹۸ ۰ نظر

پژوهش دانش‌آموزی؛ از حرف تا عمل

هشتمین قسمت برنامه #مدرسه_ایران ، با حضور رئیس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، به «جایگاه پژوهش در مدرسه» می‌پردازد.
در این برنامه که سه‌شنبه ۳ دی‌ماه ۹۸ ساعت ۲۱ از شبکه چهار سیما پخش خواهد شد، «حجت‌الاسلام دکتر علی ذوعلم»، معاون وزیر آموزش و پرورش و خانم «دکتر سارا سلیمی نمین» مدیر مدرسه و طراح آموزشی، به گفتگو درباره «نقش پژوهش در برنامه آموزشی دانش‌آموزان» و همچنین «موانع اثربخشی پژوهش‌های دانش‌آموزی در پیشبرد اهداف برنامه درسی» می‌پردازند. همچنین در این گفتگو علل ناکارآمدی جشنواره‌های متداول دانش‌آموزی در ترویج پژوهش و پژوهشگری بررسی خواهد شد.

در بخش‌های دیگر این برنامه نیز گزارش‌هایی از «چهاردهمین جشنواره پروژه‌های دانش‌آموزی تبیان» و  «دومین رویداد نوآوری‌های آموزشی تکانش» پخش خواهد شد. همچنین دوربین #مدرسه_ایران در سفری به شهر بابلسر، مهمان یک پژوهش‌سرای دانش‌آموزی شده است.

برنامه #مدرسه_ایران کاری از گروه اجتماعی شبکه چهار سیما به تهیه کنندگی حمید اسکندری و سردبیری حسین غفاری است که هر سه‌شنبه ساعت ۲۱ از این شبکه پخش می‌شود. بازپخش این برنامه صبح چهارشنبه ساعت ۱۰ خواهد بود.
اگر شما هم در جستجوی مدرسه‌ی ایرانی هستید، #مدرسه_ایران را در رسانه‌های اجتماعی با این نشانی دنبال کنید:

@madreseiran_ir
MadreseIRAN.ir

::تبلیغات:: ۰۲ دی ۹۸ ۰ نظر

آلودگی هوا و تعطیلی مدرسه[های] ایران!

قسمت هشتم برنامه مدرسه ایران

سه‌شنبه ۳ دی ۹۸

ساعت ۲۱

شبکه چهار سیما

::تبلیغات:: ۰۲ دی ۹۸ ۰ نظر